De zin en onzin omtrent niet verwijtbare positieve urinecontroles
Geen drugs, maar maanzaadbroodjes
Utrecht – Als klager in juli 2013 wordt overgeplaatst naar een strenger beveiligde inrichting wegens een positieve score op opiaten bij zijn urinecontrole (UC), stelt hij direct beroep in tegen deze beslissing. Kern van het beroep is erin gelegen dat hij geen drugs heeft gebruikt, maar dat hij in de periode voorafgaand aan de UC maanzaadbroodjes heeft gegeten.
In haar uitspraak overweegt de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) dat uit deskundigenberichten blijkt dat maanzaad de urine kan beïnvloeden en hierdoor positief gescoord kan worden op morfine of codeïne. Het beroep van klager wordt gegrond verklaard en hem wordt een tegemoetkoming aangeboden ter hoogte van honderdvijftig euro. Op grond van artikel 30 Penitentiaire Beginselenwet (Pbw) kan een gedetineerde worden onderworpen aan een UC om na te gaan of hij middelen die het gedrag beïnvloeden, heeft gebruikt. Daaronder vallen niet alleen middelen die zijn opgenomen in de Opiumwet, maar ook alcohol of medicijnen die niet zijn voorgeschreven door de medische dienst van de Penitentiaire Inrichting (PI). De directeur van de inrichting kan een gedetineerde aan een UC onderwerpen wanneer hij dit noodzakelijk acht in het belang van de handhaving van de orde of de veiligheid in de inrichting.
Hernieuwd onderzoek
Een UC kan ook worden bevolen in verband met de beslissing tot (over) plaatsing en in verband met de verlening van verlof (artikel 30, eerste lid, Pbw).
Als door het laboratorium wordt geconstateerd dat sprake is van het gebruik van gedragsbeïnvloedende middelen, wordt het onderzoek aan de gedetineerde bekendgemaakt. Bij een positieve UC wordt de gedetineerde gewezen op zijn recht om een hernieuwd onderzoek van de afgestane urine te laten plaatsvinden (artikel 30, tweede lid, Pbw). De kosten daarvan zijn voor rekening van de gedetineerde, tenzij uit het bevestigingsonderzoek blijkt dat geen sprake is van ongeoorloofd middelengebruik, dan zijn de kosten voor de PI.
Er zijn verscheidene omstandigheden die kunnen worden aangevoerd als verklaring voor een niet verwijtbare positieve UC. Theoretisch gezien is het mogelijk dat de gedetineerde tetrahydrocannabinol (THC) binnen heeft gekregen door het verblijf in een kleine ruimte met een blowende medegedetineerde. Uit jurisprudentie van de RJS blijkt echter dat het argument van passief meeroken weinig kans van slagen heeft. Dit is te meer het geval nu PI’s een zogenaamde ‘cut-off waarde’ hanteren. Indien de hoeveelheid drugs in de urine niet boven deze ondergrens uitkomt, dan resulteert dit in een UC uitslag die negatief is.
Grote gewichtsafname
Een positieve UC is weldegelijk mogelijk als gevolg van lichamelijke inspanning na een periode van rust. Tijdens de periode van rust nemen de organen THC op waarna de stof vrij komt in het bloed als deze persoon (intensief) gaat sporten. Ook grote gewichtsafname kan worden aangevoerd als reden voor een positieve UC uitslag. Doordat in korte tijd veel vetweefsel wordt afgebroken, kan het daarin opgeslagen THC in één keer vrijkomen. Een dergelijk geval deed zich voor in een zaak die twee jaar geleden speelde bij de RSJ. Klager – die een disciplinaire straf opgelegd had gekregen naar aanleiding van een positieve UC – ontkende bijgebruik van cannabis. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) is in haar onderzoek uitgegaan van chronisch drugsgebruik, hetgeen volgens het NFI stapeling van THC in weefsels en vet heeft veroorzaakt. Bovendien was klager in een korte periode ruim 20 kilo afgevallen. Het NFI kon onder deze omstandigheden geen aanwijzingen vinden voor bijgebruik. Het beroep van klager werd gegrond verklaard.
Geen disciplinaire straf
Voor het antwoord op de vraag of is bijgebruikt, is meer nodig dan enkel de THC-waarde. Uit vaste jurisprudentie van de RSJ volgt dat niet de in de urine aangetroffen hoeveelheid cannabinoïde stoffen (de THC-waarde) bepalend is voor de vraag of de gedetineerde sinds de laatste UC heeft bijgebruikt, maar dat daarvoor de TNC/kreatinineratio bepalend is, afgezet tegen de eerder gemeten THC/kreatinineratio. Is voornoemde ratio niet bekend dan zijn er onvoldoende gegevens om de uitslag te kunnen beoordelen. De directeur mag in dat geval bij een positieve UC geen disciplinaire straf opleggen.
Een dergelijk geval deed zich voor in een zaak van een cliënt van ons kantoor. Na een negatieve UC heeft cliënt vier weken op bed gelegen wegens een slijmbeursontsteking. Daarna is cliënt fanatiek gaan sporten. Bij de daaropvolgende UC bleek zijn THC-gehalte te hoog, reden waarom cliënt een disciplinaire straf opgelegd heeft gekregen. Gemotiveerd is aangevoerd dat niet de THC-waarde, maar de TNC/kreatinineratio ratio bepalend is voor het antwoord op de vraag of is bijgebruikt. Nu die ratio in de twee voorgaande UC’s niet was bepaald, kon niet eenduidig worden beoordeeld of er al dan niet sprake was van bijgebruik en dus van strafwaardig gedrag. De beroepscommissie van de RSJ heeft het beroep van cliënt onlangs om deze reden gegrond verklaard.
Er zijn aldus verscheidene redenen waarom een positieve UC niet verwijtbaar kan worden geacht. Niet alleen moeten de testresultaten aan strikte voorwaarden voldoen, tevens kan een – op het eerste gezicht onwaarschijnlijk – alternatief scenario omtrent maanzaad uitkomst bieden.
Tesse Heijmerink is advocaat bij Van Schaik | Van Elst | Van Dam Advocaten in Utrecht.
- Gegevens
- Tesse Heijmerink
- Categorie: Algemeen
Mannen voor villa Joep
Villa Joep, het fonds tegen neuroblastoom kinderkanker
De mensen van de PI der Schie zetten zich in voor de strijd tegen kanker bij kinderen. Niet onder de naam van Kikateam de Schie, zoals vermeld staat in deBonjo van augustus jongstleden, maar onder de titel: ‘Mannen voor villa Joep’
Een hele bijzondere actie: ‘Mannen voor villa Joep ‘
In september 2016 staat een bijzonder evenement gepland, georganiseerd door en voor de gedetineerden van Pi de Schie. Een sportief evenement bestaande uit voetbal, volleybal, tennis en een fitness parcours, waar zowel gedetineerden als het personeel aan gaan deelnemen. De keuze voor het goede doel was snel gemaakt: het moest Villa Joep worden!
‘Mannen voor Villa Joep, voor kinderen met kanker. Een strijd die oneerlijk is …en die de aandacht verdiend.
Samen met u willen wij een mooi bedrag ophalen dat voor honderd procent naar onderzoek gaat voor kinderen met neuroblastoom kanker. Een ziekte die overwonnen moet worden en de overlevingskans van een kind moeten vergroten, want elk kind verdient een toekomst,’ aldus de deelnemers. Meer informatie volgt! Doneer nu en ga naar www.villajoep.nl
Onder vermelding van PI de Schie/ Mannen voor villa Joep https://nl-nl.facebook.com/villajoep
- Gegevens
- Onze Redactie
- Categorie: Algemeen
Recht op inzage in het penitentiair dossier
Bij heel veel gedetineerden volkomen onbekend
Amsterdam – Niet iedere gedetineerde is op de hoogte van welke rechten hem toekomen binnen de gevangenis. Een recht waar veel gedetineerden niets van afweten, is het recht op inzage van het penitentiaire dossier. Van iedere gedetineerde wordt een penitentiair dossier bijgehouden evenals een inrichtingsdossier. Het penitentiaire dossier wordt gebruikt om de gedetineerde te kunnen monitoren gedurende de periode van detentie.
De stukken die zich in dit dossier bevinden lopen uiteen van uitslagen van urinecontroles tot een extract van het vonnis. Binnen dit dossier wordt er ook een ‘strafblad’ bijgehouden van de gedetineerde. Op dit strafblad komen aantekeningen van strafopleggingen die binnen de gevangenis worden gedaan.
De meeste gedetineerden weten wel dat er een dossier over hen wordt bijgehouden, maar zij weten vaak niet dat zij dit dossier ook mogen inzien. Het verzoek om het dossier in te zien kan worden gedaan bij de directeur van de inrichting waar de verzoeker verblijft. De directeur kan het verzoek afwijzen als er gronden zijn die dit toestaan. Een voorbeeld van een dergelijke grond is de veiligheid van de staat. De gronden die een beperking van het recht op
inzage zijn vastgelegd in artikel 43 van de Wet bescherming persoonsgegevens. De Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft besloten dat een beperking van het recht op inzage opgenomen in de huisregels van gevangenissen buiten toepassing gelaten dienen te worden. Met andere woorden de gronden die in artikel 43 Wbp worden gegeven zijn de enige gronden waarop de inzage geweigerd mag worden.
Recht op correctie
Zelfs als het verzoek wordt afgewezen bestaat er nog een mogelijkheid voor de gedetineerde om de juistheid van de informatie in het dossier te toetsen. Een onafhankelijke partij kan dit namelijk voor de gedetineerde doen. De gedetineerde mag zelfs aantekeningen en kopieën maken als hij hier behoefte aan heeft. De kosten die hieraan verbonden zitten, komen wel voor rekening van de gedetineerde. Er vloeit nog een belangrijk ander recht (voor veel gedetineerde waarschijnlijk een interessant recht) voort uit het recht op inzage, namelijk: Het recht op correctie. Dit recht ziet toe op aanvulling, verbetering, verwijdering of afscherming van persoonsgegevens.
Als de gedetineerde van mening isdat bepaalde gegevens onjuist zijn, kan hij de directeur verzoeken de gegevens te corrigeren Het recht op inzage en correctie lijken mij voor veel gedetineerden interessante rechten. Opmerkelijk is dat wij tijdens onze spreekuren bijna nooit vragen krijgen over deze rechten. Wellicht komt hier verandering in nu meer gedetineerden over deze twee belangrijke rechten zijn geïnformeerd.
Willemijn Strebus is van het Juridische Spreekuur Gedetineerden in Amsterdam.
- Gegevens
- Willemijn Strebos
- Categorie: Algemeen
Zorg in PI Vugt deugt niet
‘Als je je nog een keer ziek meldt, ga je op rapport ’
Vught – Het schort nogal aan zorg in de Penitentiaire Inrichting (PI) Vught. Er wordt niet goed geluisterd naar de mensen en er wordt een afwimpelbeleid gevoerd. Als je in de PI Vught een verzoekbriefje invult voor de medische dienst duurt dit gemiddeld een week voordat je aan de beurt bent. Dan word je gezien door een verpleegkundige in opleiding. Mocht deze je serieus nemen, heb je kans dat je weer een week later een dokter ziet.
Idem met psychiater. Dit is al helemaal een probleem. Eerst een briefje invullen en dan wachten op de psychologe. Deze zijn er (eigen ervaring) niet voor jou, maar om zoveel mogelijk het directiebeleid uit te voeren. Ik ben
arbeidsongeschikt verklaard en werd naar een zogenaamde. A.O – (arbeidsongeschikten vanwege Posttraumatische- stressstoornis (PTSS)-afdeling geplaatst. Later werd ik tijdens mijn fasering, waarin ik de gehele tijd arbeidsongeschikt was weer teruggeplaatst naar de PI Vught. Men wist hier ineens niks meer van. Ik werd gedwongen te werken in de wasserette.
Vaak overstuur
Gelukkig hield het personeel dat ik kende vanuit een andere inrichting rekening met mijn situatie en plaatste mij op een rustig gedeelte in plaats van in de drukte. Dit was nog steeds een drama, maar ik had geen keus. Ik heb mezelf vaak ziek gemeld. Mij werd echter te verstaan gegeven: als je nog een keer ziek meld, ga je op rapport. En dat zou weer voor mijn Vervroegde Invrijheidstelling (VI) nadelig kunnen zijn. Dus werd ik gedwongen te gaan. Hierdoor was ik vaak overstuur en kreeg ik veel last van klachten. De psychiater en psycholoog die mij plaatsten op de A.O-afdeling heb ik nooit meer gezien. Deze waren weg. Ik denk dat ze niet de directie volgden, maar hun werk deden. De volgende psychiater precies zo. Vervolgens een nieuwe psychologe. Als ik dan een gesprek met de psychiater vroeg, kwam hier telkens een psychologe bij zitten waar ik totaal niks mee had. Ik heb haar gevraagd om niet bij de gesprekken tussen mij en de psychiater te komen zitten. Ik mocht dankzij deze psychiater tijdens de lucht naar binnen, mocht ik last van paniekaanvallen krijgen. Deze had dit zo beslist. Echter de psychologe zei dat dit privileges waren. Toen ben ik zo boos geworden. Ik zei tegen haar: jou hoef ik nooit meer te zien. Ik heb totaal geen vertrouwen in jou deskundigheid.
Gewoon ondermaats
Ik zou graag normaal kunnen luchten in plaats van binnen zitten. Echter deze psychologe had de opdracht van de directie om zoveel mogelijk klachten van mensen af te doen als zijnde onzin. Zo kwam het op mij over. Deden ze dat niet dan werden ze verplaatst of pasten ze niet binnen de organisatie. Mede het niet serieus nemen van mensen in detentie, veroorzaakt veel stress en dat leidt soms tot zelfmoorden. Het duurt te lang en mensen worden niet gehoord. Je bent al vlug een aansteller. Dan hoeft men geen moeite te doen en is het makkelijk, maar als er dan wat gebeurt en iemand overlijdt, dan is het een incident en is alles volgens het boekje gegaan.
De zorg is gewoon ondermaats. Je wordt vaak niet serieus genomen en dat is zorgelijk en er heerst een angstcultuur onder de PIW-ers. Ze geven elkaar aan, zijn bang voor hun baantje. Uit ervaring weet ik dat er ook hier een splitsing is tussen bewaarders. Het is toch een farce dat er onderzoek wordt gedaan door het ministerie van Veiligheid en Justitie waar niks uit komt . De bezoeken van deze onderzoekers zijn aangekondigd. Dat werkt niet. Men kan zelf bepalen wat men wil laten zien.
- Gegevens
- G. Huijnen
- Categorie: Algemeen